เพชร คืออัญมณีที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติจากแร่คาร์บอนที่ถูกอัดตัวในแรงดันและอุณหภูมิมหาศาลผ่านกาลเวลานับพันปี ด้วยเหตุนี้ทำให้เพชรกลายมาเป็นอัญมณีมีค่าและยังเป็นสัญลักษณ์แทนความแข็งแกร่งและอำนาจอีกด้วย แต่ความใสสะอาดของเพชรนั้นมีหลายระดับ หลายๆ คนที่เป็นมือใหม่จึงอาจไม่มั่นใจในการเลือกความสะอาดในตัวเพชร แต่วันนี้เรามีข้อมูลแบบเจาะลึกหนึ่งในวิธีการเลือกเพชรที่ดีนั้นก็คือ การดูที่ตำหนิเพชร ซึ่งเราจะมาเจาะลึกข้อมูลที่คุณควรรู้เกี่ยวกับรอยตำหนิเพชรในทุกระดับ เพื่อคนที่ชื่นชอบอัญมณีทรงคุณค่าชนิดนี้ทุกคน
ตำหนิเพชร คือ รอยตำหนิในเนื้อเพชรที่ผ่านการเจียระนัยมาแล้วและผ่านการประเมินระดับความสะอาด (Clarity) มาแล้ว ตำหนิเพชรสามารถพบได้ในเพชรจากธรรมชาติ มีลักษณะเป็นรอยจุดด่างที่เกิดจากแร่ธาตุในเนื้อเพชรหรือแร่ธาตุบริเวณรอบๆ บริเวณที่เพชรฝังตัวอยู่ หรืออาจจะเป็นรอยร้าวที่เกิดขึ้นขณะที่เพชรฟอร์มตัว นอกจากนี้ตำหนิเพชรยังสามารถเกิดขึ้นได้จากสิ่งเจือปนตามธรรมชาติอื่นๆ ได้อีกด้วย ลักษณะของรอยด่างอาจมีสีดำหรือสีน้ำตาลเข้มอยู่ในเนื้อเพชร อีกทั้งยังมีสีขาวขุ่นตัดกับความใสของเพชรได้เช่นกัน
ส่วนรูปร่างของรอยตำหนิเพชรอาจจะแตกเป็นแฉกคล้ายสะเก็ดน้ำแข็งหรือขนนก การสังเกตเห็นตำหนิในเนื้อเพชรเป็นเครื่องมือชั้นดีที่ช่วยยืนยันว่าเพชรเม็ดงามที่คุณกำลังสนใจอยู่นั้นเป็นเพชรแท้หรือไม่ แต่เพชรแท้ที่ไร้รอยตำหนิก็มีเช่นกันแต่อาจจะพบได้ค่อนข้างยากและมีราคาสูง
ระดับความสะอาดหรือระดับของรอยตำหนิเพชร จำแนกได้หลายระดับ ดังนี้...
1. Flawless (FL) เพชรที่ได้ระดับความสะอาดนี้เป็นสุดยอดเพชรน้ำงามชั้นเลิศที่ไร้รอยตำหนิเพชร ทั้งภายนอกและภายใน มีความใส เปล่งประกายแวววาวงดงาม ไร้จุดด่างดำหรือความขุ่น
2. Internal Flawless (IF) เพชรที่ได้ระดับความสะอาดระดับนี้เป็นอีกหนึ่งสุดยอดเพชรน้ำงามที่มองไม่พบตำหนิเพชรภายใน แต่อาจพบตำหนิภายนอกเล็กน้อย เมื่อมองผ่านกล้องขยาย 10 เท่า
3. Very Very Slightly Inclusion (VVS1/VVS2) เป็นเพชรที่สามารถพบรอยตำหนิได้เมื่อมองผ่านกล้องขยาย 10 เท่า แต่โดยรวมแล้วตำหนิเพชรหรือรอยจุดด่างดำต่างๆ มองเห็นด้วยตาเปล่าได้น้อยมากหรืออาจจะมองไม่เห็นด้วยตาเปล่าเลยด้วยซ้ำ เมื่อมองผ่านกล้องขยาย 10 เท่า อาจพบรอยจุดด่างที่เป็นตำหนิเพียงเล็กน้อย มีลักษณะคล้ายจุดฟองอากาศ หรืออาจเป็นรอยที่หลบมุมตามเหลี่ยมเนื้อเพชรซึ่งมองเห็นได้ยาก
4. Very Slightly Inclusion (VS1/VS2) เป็นอีกระดับของความสะอาดเพชรที่สามารถมองเห็นตำหนิเพชรผ่านกล้องขยาย 10 เท่า ในรอยนั้นอาจมีสีต่างๆ เจือปนอยู่ทำให้มองเห็นตำหนิได้ชัดเจนกว่าเพชรที่มีความสะอาดระดับ VVS1 และ VVS2
5. Slightly Inclusion (SI1/SI2) เพชรที่ความสะอาดในระดับนี้สามารถมองเห็นตำหนิเพชรได้ทันทีเมื่อมองผ่านกล้องขยาย 10 เท่า หรือบางครั้งสามารถมองเห็นรอยด่างดำได้ด้วยตาเปล่า ส่วนคนที่ไม่มีประสบการณ์อาจจะต้องใช้เวลาในการมองค้นหาสักพักจึงจะเห็นเมื่อมองจากตาเปล่า
6. Inclusion (I1/I2/I3) เป็นเพชรที่มีระดับความสะอาดน้อยที่สุด สามารถมองเห็นรอยตำหนิต่างๆ ได้อย่างชัดเจนและมีรอยตำหนิเยอะที่สุด
ซึ่งเพชรที่ไม่ควรเลือกซื้อเป็นของมีค่าคู่กายหรือของขวัญแทนใจให้คนสำคัญ คือ เพชรที่เราสามารถมองเห็นตำหนิเพชรได้ชัดเจนด้วยตาเปล่า หรือเพชรที่สามารถมองเห็นรอยต่างๆ ได้โดยที่ไม่ต้องใช้กล้องขยาย 10 เท่า ส่วนเพชรที่คนไทยนิยมมากก็คือ เพชรที่มีตำหนิเพชรอยู่ในระดับ VS1- VVS2 ส่วนเพชรที่มีค่าความสะอาดสูงกว่านี้จะมีราคาสูง และเป็นสุดยอดเพชรน้ำงามที่หลายๆ คนหลงใหล แต่ก็หายากมากและราคาก็สูงมากเช่นกัน
เรื่องความสะอาดและรอยตำหนิเพชรเป็นสิ่งที่คนที่รักและหลงใหลอัญมณีชนิดนี้ต้องศึกษา รวมไปถึงคนทั่วไปที่กำลังมองหาเพชรน้ำงามเพื่อมอบให้ทั้งกับตัวเองและคนที่รัก ก็ควรรู้ข้อมูลเกี่ยวกับตำหนิเพชรที่เรานำมาฝากกันด้วย เพื่อให้คุณสามารถเลือกซื้อเพชรสวยใสไร้ตำหนิได้ตามที่ต้องการ